Portakal yeryüzünün en önemli meyvelerinden biridir. Portakal suyu dünyanın birçok yerinde özellikle sabah kahvaltısında içecek olarak kullanılmaktadır. Çünkü portakal vitamin yüklüdür. En önemli vitamin ise C vitaminidir. Ayrıca başta potasyum olmak üzere kalsiyum, magnezyum, flavonoit, falote, niacin, thiamin ve vitamin B6 gibi sağlık için faydalı maddeler içermektedir. Portakal suyu insanların günlük ihtiyaçları için gereklidir. Kalojen üretiminde, demir absorbsiyonunda, kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda, yaraların iyileşmesinde ve dişleri sağlıklı tutmada önemli rol oynar. Günde bir bardak %100 portakal suyu içilmesi böbrek taşı oluşmasını önlemektedir.
Sabah kahvaltısını mutlaka taze sıkılmış 1 bardak portakal suyu ile tamamlayın. Sağlıklı kalmak istiyorsanız günde iki adet portakal/ üç veya dört adet mandalina veya bir bardak %100 portakal suyu içilmesi sağlıklı kalmamıza yardımcı olur.
Sağlıklı yaşam için özellikle hamile kadınları, yaşlıları, bebekleri ve çocukları günde bir bardak %100 portakal suyu imelerinde yarar vardır.
Aşağıda narinciye veya narinciye suyunda bulunan başta C vitamini olmak üzere potasyum, kalsiyum, magnezyum, flavonoit, falote, niacin, thiamin ve vitamin B6’nın insan sağlığı üzerinde yaptığı olumlu etkileri anlatılmıştır.
C Vitamini Nedir Ne İşe Yarar?
Portakal ve portakal suyu C vitamini kaynağıdır. Vücudumuz C vitamini üretmez. Dışardan portakal ve portakal suyu gibi içecekler/ yiyecekler yolu ile aldığımız vitamin C vücudumuzdaki kötü elementleri yok etmek için çöpçü gibi çalışır.
Vücudumuzda oluşan serbest radikaller, hücrelerin zarar görmesine ve birçok hastalığa yol açarlar. Normal koşullarda vücut bu serbest radikalleri etkisiz hale getiren antioksidanlar oluştursa da; kimyasallar, radyasyon, röntgen ışınları, besinlerden alınan zararlı maddeler ve yaş ilerledikçe azalan enzim aktivitesi bu koruyucu mekanizmayı zayıflatır. Hava kirliliği, tarım ilaçları, bilgisayar ve cep telefonlarımızdan aldığımız radyasyon, kızarmış yiyecekler, alkol ve kahve serbest radikallere neden olan kaynaklar arasında yer alır.
Ayrıca, sigara dumanı da son derece yüksek seviyede serbest radikal oluşturur. Serbest radikaller niye zararlı? Serbest radikaller zararlıdır. Serbest radikaller vücutta bir kez oluştuklarında domino taşları gibi art arda ilerleyen bir zincir reaksiyon başlatır, hücrelere ve DNA’ya zarar verir ve vucüttaki hayati bileşenlerin oksitlenmesine neden olurlar.
C vitamini, elektronlar ve hidrojen iyonu vererek serbest radikaller ile reaksiyona girerek anti oksidant gibi hareket eder. En güçlü oksidantlardan biri C vitamini serbest radikalleri nötralize eder (vücut içinde ve çevresel faktörlerden dolayı doğal olarak oluşan zararlı elementler).
C vitamini demiri absorbe eder ve demir 3’ü demir 2 ye indirger. Bu, demir eksikliği anemilerden endişe duyulmasının tedavisi için faydalıdır. C vitamini yediğimiz gıdalardan demiri almaya yardımcı olur. Sindirim sisteminin fonksiyonel görev yapması için C vitaminin hayati önemi vardır.
Kanser ve kalp hastalıklarına neden olan serbest radikallere C vitamini saldırarak onların etkilerini azaltır.
C vitamini dokuların tamiratı, yaraların ve kemiklerin iyileşmesi ve sağlıklı deri için gereklidir. Başta kanser ve kalp hastalığı olmak üzere çeşitli hastalıkları azaltır. C vitamini keza vücudun savaşan enfeksiyonunu artırır.
Kanser araştırıcısı Dr. Glady Block, Ph.D. raporunda günde az C vitamini ( 50 mg/gün den az) alan kişiler, yüksek C vitamini ( 100 mg/günden fazla) alan kişilere göre kanser riski iki kat fazla olduğunu tespit etmiştir.
Hamile kadınlar hem kendileri hem de bebekleri için günlük olarak C vitamini almak zorundadırlar. Hamile kadınlar ve bebekler için C vitamini, vücudun çimento taşıdır. Özellikle yeni hücrelerin gelişimi için C vitaminin alınması şarttır. Bebeklerin büyümesine ve kuvvetli kemiklerin ve dişlerin oluşmasına yardımcı olur.
Ayrıca hamile kadınların vücudunda demirin tutulmasına yardımcı olur.
C vitamini ısı, güneş ışığı ve oksijenle azalmaktadır. Dolayısıyla bu tür yiyecekleri ve içecekleri belli ortamlarda korumak gereklidir. Bir bardak (0.227 kg veya litre) %100 portakal suyu yaklaşık olarak 72 mg
C vitamini içermektedir. Bir bardak (0.23 litre) portakal suyu içtiğiniz zaman bir günlük C vitamini ihtiyacınızı sağlamış olursunuz.
Flavonoit Nedir Ne İşe Yarar?
Flavonoitler tahrip edici oksijenden ari radikalleri tutar. Reaktif oksijen türleri (ROS) olarak bilinir. Serbest radikallerin bol olması hücrenin tüm bileşenleri, proteinler, yağlar, DNA dahil olmak üzere kalp hastalığı, şeker hastalığı ve çarpıntı gibi birçok kronik hastalıkların gelişmemesine katkıda bulunur. Birçok hastalık atardamar duvarlarında oksitleyici stres ve iltihaplanma ile ilgilidir. Bu şartlara en az neden olan narinciye veya portakal suyu gibi içecekler veya gıdalar alınmalıdır.
Çalışmalar göstermiştir ki 300 kalori glikoz, reaktif oksijen türleri (ROS) artışına ve diğer ön iltihaplanmaya neden olurken aynı kaloride portakal suyu tüketildiği zaman ROS’da ve iltihaplanmada artış olmadığı gözlenmiştir. Bunun nedeni portakal suyu içinde bulunan flavonoitlerin, C vitamininin veya fructosların ROS oluşumunu bastırdığı bilinmektedir. İlave yapılan çalışmalar göstermiştir ki ne C vitamini nede fructoslar oksijenden ari radikalleri engellemektedir. Bununla beraber portakal suyu içinde bulunan hesperetin ve naringenin gibi iki tür flavonoitler ROS oluşumunu sırasıyla %52 ve %77 engellemektedir.
Diabetli hastalar üzerinde yapılan çalışmaya göre ROS ve iltihaplanmadan dolayı stresler önemli oranda artmaktadır. Atherosclerosis’in gelişmesine yardım etmektedir. Dolayısı ile okside etme ve iltihaplanma stresini azaltan veya artırmayan portakal/ portakal suyu gibi içecekleri veya yiyeceklerin seçimi oldukça önemlidir
Portakal suyu şeker içermesine rağmen sağlık için çok faydalı bir içecektir. Buffalo Üniversitesinde yapılan çalışmalar bunu göstermiştir. Bu çalışmaya göre portakal suyu içinde bulunan flavonoitler oksijenden ari radikalleri, keza reaktif oksijen türleri (ROS), bastırmaktadır.
İnsan vücudunda ROS üremesi doğal bir işlemdir. Normal şartlar altında vücutta anti oksidant defansları ile
ROS’lar arasında bir denge vardır. Yaşlanma, sigara içilmesi, hava kirliliği, güneş ışığına maruz kalma ve yüksek şiddette eksersiz gibi faktörler, ROS’un güçlenmesi yönünde dengeyi bozmaktadır ve oksitleyici stresler meydana getirmektedir. Vücutta ROS seviyesini dengede tutmak için günde en az bir bardak portakal suyu içmemiz gereklidir. Flavonoitler, kanser hücrelerinin öldürülmesine ve tümör istilasını engellemeye yardımcı olan mekanizmaları harekete geçirebilir.
Turunçgiller sağlık için faydalı olduğu inanılan flavonoitler içerir. Aç karnına portakal suyu içildiği zaman mevcut gastro-intestinal şartlarını kötüleştirir ve hafif ve geçici mide bozunmasına neden olabilir. Sitrik asitten dolayı taze %100 portakal suyunun pH’ı yaklaşık olarak 3.5 dır.
Potasyum Nedir Ne İşe Yarar?
Potasyum hücrelerdeki akışkanlığın ve elektrolitin korunması için önemlidir. Sinir impulseleri göndermede yardımcı olur. Kas büzülmesine yardımcı olur ve metabolizma esnasında proteinden, yağdan, karbon hidratlardan enerji temininde yardımcı olur.
Hamilelik esnasında kan basıncı %50 kadar genişlediği için anne adayları denge halinde ektra akışkanlığı sağlamak için daha fazla eletrolitlere (potasyum gibi) ihtiyaç vardır.
Potasyum alınması ile orta yaş grubu kadınlar ile yaşlı erkekler ve bayanların kemiklerinin sağlıklı kalmasına olumlu etkide bulunur.
Araştırmalara göre potasyum kardiovaskular sağlığımızda önemli rol oynar. Kan basıncında küçük fark, kardiovaskular riskinde büyük farka neden olmaktadır. Yeterli miktarda potasyum alınması kan basıncını düşürmeye ve çarpıntı riskini azaltmaya yardımcı olur. Kanımızda optimum seviyede potasyum olması atardamarları güçlendirmeye yardımcı olur.
Yüksek kan basıncı ve vuruntu riskini azaltmak için sodyum oranı düşük fakat potasyum oranı yüksek yiyecek ve içeceklere yönelmek gereklidir. Yüksek kan basıncı veya hiper tansiyon kalp hastalığı için en önemli risk faktörlerinden biridir.
Yüksek kan basıncı sessiz öldürücü olarak bilinir. Potasyum bakımından zengin yiyecekler yendiği zaman sağlıklı kalınabilir. Potasyum bakımından zengin sebze veya meyve/meyve suyu alındığı zaman yüksek kan basıncı ve çarpıntı riskinin azaldığı görülmüştür.
Her gün bir bardak (0.23 litre) %100 portakal suyu alınması potasyumdan dolayı yüksek kan basıncını ve çarpıntı riskini %6 azaltır.
Bir bardak (0.227 kg) %100 portakal suyu 450 mgr potasyum içerir. Bu da günlük potasyum ihtiyacımızın %13’ni sağlar. Bir kişinin yiyecek ve içecek yolu ile ortalama günde 3700 mg potasyum alması gerekmektedir.
Falote (Folik Asit) Nedir Ne İşe Yarar?
Folik asit, folate olarak bilinir. Suda çözünebilir B vitamininin formlarıdır. The B vitamin folate reduces levels of homocysteine, a molecule that is a risk factor for cardiovascular disease and stroke. Falote vücudun büyümesi ve gelişmesi için gereklidir. DNA oluşumunda ve hücre bölünmesinde anahtar rol oynar, anemianın bir oluşumuna karşı koruyuculuğa yardımcı olur, beynin ve spinal cordun ( neutral tube hataları ) doğum hataları riskini azaltmaya yardımcı olur.
Neutral tube hatalı bir bebeğin zamanla riskinin azalmasına yardımcı olur. Kadınların günde önemli miktarda folate almaları gereklidir. (400 mg/gün)
Hamile esnasında düşük miktarda folate alınması doğum bozukluğuna ve hamilelik kaybına katkıda bulunur. Hamile kadınlarda folate ihtiyaçları artar. Sağlıklı hamilelik için yeterli folate ihtiyacı sağlanmalıdır.
Folate vücuttaki homocysteine seviyesini önemli ölçüde düzenler. Yeterli miktarda folate içeren içeceklerin veya yiyeceklerin alınması kandaki homocysteinenin seviyesini düşürür. Homocysteine, kardiyovasküler hastalığı ve çarpıntı için risk faktörü olan bir moleküldür. Homocysteine kanda bir amino asittir.
Homocysteine kanda yüksek konsantrasyona ulaştığı zaman koroner kalp hastalığının ve cognitivenin tamir edilmemesi söz konusudur. Araştırmalara göre düşük seviyede vücutta folate olması düşük enerji seviyesi, depresyon ve hatta hafıza kaybı demektir. Çalışmalar göstermiştir ki uzun süreli folik asit alınması akciğer ve kolon kanserini önleyebilmektedir.
Başlangıç çalışmaları göstermiştir ki düşük folate konsantrasyonu Alzheimer hastalığı ilgili olabilir.
Bir bardak (0.227 kg veya litre) %100 portakal suyu 69 mg folate içerir. İnsanların günlük 400 miligram folateye ihtiyacı vardır. Her gün bir bardak (0.227 litre) %100 portakal suyu içildiği zaman folatenin yaklaşık olarak %15 temin edilmiş olur.
Kalsiyum Nedir Ne İşe Yarar?
Kalsiyum, kemiklerin ve dişlerin gelişmesine, kan basıncının düzenlemesine ve kas fonksiyonlarına yardım eder. Genç bayanlar ve beyleri için günlük olarak alınması gerekli kalsiyum miktarı aşağıda verilmiştir. 20-29 yaş arası bayanların günlük olarak almaları gerekli kalsiyum miktarı 778 mg iken aynı yaş grubunda erkeklerin almaları gerekli miktar 1075 miligramdır.
50 yaşın üzerindeki bayanlar, özellikle yeterli kalsiyum almadıkları ve diğer kemik iyileştirici kullanmadıkları için osteoporosis hastalığından endişe duyulmaktadır. Dört Amerikalıdan biri yüksek kan basıncı hastalığına sahiptir. Çalışmalar göstermiştir ki günlük yiyeceklerde artan kalsiyum sağlıklı kan basıncını desteklemeye yardım etmektedir.
Kalsiyum hem anne adayları hem de bebekler için çok önemlidir. Anne vücudundan kalsiyum alınarak bebeğin gelişmesinde kullanılır. Dolayısıyla hamile kadınların yeterli kalsiyum almaları gerekir. Laktosdan ari kalsiyumla güçlendirilmiş portakal suyunu günlük olarak almak iyidir.
Niacin Nedir Ne İşe Yarar?
Niacin yediğimiz gıdayı vücudumuz için kullanacağımız enerjiye dönüştürmeye yardımcı olur. Niacin keza DNA tamiri için kullanılır.
Hamile kadınlar için hamilelikleri esnasında yüksek enerji ihtiyaçlarını gidermek için %30 daha fazla niacin almaları gereklidir.
Günlük olarak alınan bir bardak ( 0.227 litre) %100 portakal suyu %4 niacin ihtiyacını sağlar.
Thiamin Nedir Ne İşe Yarar?
Thiamin yiyecek olarak aldığımız gıdayı vücudumuzun yani tüm hücrelerin ve dokuların ihtiyacı olarak kullanılan enerjiye dönüştürür.
19 ile 50 yaş grubu insanların 1.5 mg thiamin almaları tavsiye edilir. Günde bir bardak (0.227 kg veya litre) %100 portakal suyu alındığında günlük ihtiyacın %10 nu sağlamış olur.
Vitamin B6 Nedir Ne İşe Yarar?
Vitamin B6, vücuda alınan gıdadaki proteinlerin ve karbon hidratların işlemesine ve vücudun tüm kısımlarına oksijeni taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üremesine yardım eder. Vitamin B6 homosysteini metobize etmek için folate ile birlikte çalışır.
Yüksek homocycteine konsantrasyonları kalp hastalıkları için risk faktörü olarak görülür. Vitamin B6 vücudun homocysteinei cysteine döndürmesine yardımcı olur ve kandaki homocysteine miktarını azaltır.
Bir bardak (0.227 kg) %100 portakal suyu içildiği zaman %6 oranında vitamin B6 sağlanır.
Magnezyum Nedir Ne İşe Yarar?
Magnezyum, vücudun enerji üretmesine ve 300’ün üstündeki enzim sisteminin aktif kalmasına yardımcı olur.
Magnezyum kan basıncını düzenlemeye ve kemik sağlığına katkıda bulunmaya yardımcı olur.
Çalışmalar göstermiştir ki orta seviyede eksersiz yapıldığı zaman düşük magnezyum seviyeli kişiler çok enerji kullanırlar ve magnezyum seviyesi yeterli olanlara göre daha çabuk yorulurlar. Vascular tone magnezyum alınmasına karşı hassastır ve düşük miktarda alındığı zaman kardiovaskular hastalık için artan riske katkıda bulunan kan basıncı üzerinde negatif etkiye neden olur.
Magnezyum kemiğin sağlıklı kalması için kalsiyum ve fosfor ile birlikte çalışır. Bir bardak (0.227 kg) %100 portakal suyu, günlük magnezyum ihtiyacımızın %6 sağlar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder